Straż miejska wspiera samorząd terytorialny w realizacji obowiązku ochrony zwierząt na terenie miasta. W strukturze straży miejskiej funkcjonuje wyspecjalizowany Referat ds. Ekologicznych, który podejmuje działania mające na celu zapobieganie bezdomności zwierząt i przeciwdziałanie zagrożeniom życia i zdrowia ludzi w związku z utrzymywaniem zwierząt domowych. Funkcjonariusze zatrudnieni w Referacie udzielają pomocy zwierzętom chorym, rannym oraz wolno żyjącym, które pozostają w granicach miasta.
Akty prawne, stosowane w działaniach Ekopatrolu Straży Miejskiej m.st. Warszawy:
- Ustawa o ochronie zwierząt z dnia 21 sierpnia 1997 r.
- Zarządzenie Nr 1792/2019 Prezydenta Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie postępowania ze zwierzętami wolno żyjącymi (dzikimi) na terenie m.st. Warszawy
- Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie m.st. Warszawy
- Uchwała Nr XX/326/2003 Rady Miasta Stołecznego Warszawy z dnia 13 listopada 2003 r. w sprawie zatwierdzenia statutu jednostki budżetowej m.st. Warszawy pod nazwą "Schronisko dla Bezdomnych Zwierząt" (aktualny status prawny jednostki budżetowej)
- Uchwała Nr XV/594/2025 Rady Miasta Stołecznego Warszawy w sprawie przyjęcia Programu opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie m.st. Warszawy w 2025 roku
Ekopatrol Straży Miejskiej m.st. Warszawy współpracuje z innymi jednostkami:
